Za chwilę ukaże się najnowszy raport Korytarza Transportowego Bałtyk-Adriatyk w Polsce na 2024 rok, informujący o postępach w budowie infrastruktury liniowej i punktowej tej najważniejszej w Polsce arterii komunikacyjnej. Jest to już dziesiąta, a więc jubileuszowa edycja tego opracowania, które co roku powstaje z inicjatywy członków zrzeszonych w Stowarzyszeniu Polskich Regionów Korytarza Transportowego Bałtyk-Adriatyk.
Układ i długość śródlądowych dróg wodnych w Polsce od lat utrzymuje się na zbliżonym poziomie, a wielkość ładunków przewiezionych przez polskich armatorów żeglugą śródlądową ulega zmniejszaniu. Wśród czynników, które mają bezpośredni wpływ na spadek przewozów ładunków i pracy przewozowej w żegludze śródlądowej, należy wymienić niedostateczne zagospodarowanie dróg wodnych oraz niekorzystne warunki nawigacyjne determinujące podstawowe parametry konstrukcyjne taboru tj. stosunkowo małą ładowność barek – czytamy w raporcie opublikowanym 27 lipca br. przez Główny Urząd Statystyczny.
GUS podaje, że w 2023 roku żeglugą śródlądową przetransportowano łącznie 1689,2 tys. ton ładunków, a w ujęciu pracy przewozowej wykonano 408,4 mln tkm (tonokilometrów).
Jak podkreślają autorzy raportu, wartości te były mniejsze niż przed rokiem odpowiednio o 18,6 proc. i 8,3 proc. Największy spadek przewozów ładunków oraz wykonanej pracy przewozowej w skali roku odnotowano w III kwartale (odpowiednio o 24,5 proc. i 21,5 proc.).
Drogi śródlądowe w Polsce
Długość sieci śródlądowych dróg wodnych w Polsce w 2023 roku wyniosła 3767 km, z czego 2522 km stanowiły uregulowane rzeki żeglowne, 656 km – skanalizowane odcinki rzek, 335 km – kanały, a 255 km – jeziora żeglowne. Eksploatowanych przez żeglugę było 3549 km (94,2 proc.) dróg żeglownych. Wymagania stawiane drogom o znaczeniu międzynarodowym (klasy IV i V) w 2023 roku spełniało w Polsce 5,5 proc. długości dróg wodnych (205,9 km). Pozostałą sieć dróg wodnych tworzą drogi o znaczeniu regionalnym (klasy I, II i III), których łączna długość w 2023 roku wyniosła 3561,5 km.
Z uwagi na zbyt niską klasę żeglowności żadna z polskich dróg wodnych nie jest w sieci międzynarodowych korytarzy transportowych (TEN-T).
Tabor żeglugi śródlądowej
W Polsce w 2023 roku liczba pchaczy oraz holowników stanowiących tabor holowniczy żeglugi śródlądowej wyniosła 141 sztuk, tj. o 17 więcej niż w roku poprzednim. Tabor pasażerski liczył 109 jednostek, tj. o 7 mniej niż rok wcześniej. Zmniejszyła się liczba barek z własnym napędem – o 4 jednostki (do 58), zwiększyła się natomiast liczba barek bez własnego napędu (barki do pchania i holowania) – o 15 jednostek (do 192). W strukturze rodzajowej taboru barkowego dominują jednostki wykorzystywane w systemie pchanym (76,4 proc. ogółu taboru barkowego), którymi w 2023 roku przewieziono 845,9 tys. ton ładunków (50,1 proc. ogółu towarów przetransportowanych żeglugą śródlądową). W grupie taboru barkowego przeważały jednostki pływające o słabszych parametrach konstrukcyjnych, wymagające niższych norm technicznych infrastruktury wodnej.
GUS podkreśla, że większa część taboru żeglugi śródlądowej jest zdekapitalizowana i wymaga odtworzenia.
– Jego wiek znacznie przekracza normatywny okres użytkowania, a dalsza eksploatacja możliwa jest jedynie dzięki stałej modernizacji. Według danych za 2023 roku większość wykorzystywanych pchaczy (68,5 proc.), ponad połowa barek do pchania (54,7 proc.) oraz wszystkie barki z własnym napędem zostały wyprodukowane w latach 1949–1979 – czytamy w raporcie.
Więcej towaru wciąż płynie poza granicę
Zgodnie z informacjami GUS w 2023 roku 75,5 proc. przewozów towarów żeglugą śródlądową przez polskich armatorów odbyło się w ramach transportu międzynarodowego.
– W stosunku do roku poprzedniego odnotowano spadek wielkości przewozów między portami zagranicznymi (o 4,8 proc.), mimo to ich udział w transporcie międzynarodowym ogółem był nadal dominujący i w 2023 roku wyniósł 86,5 proc. (wzrost o 4,3 p. proc.). Zmniejszyły się przewozy ładunków eksportowanych (o 19,9 proc.) oraz ładunków importowanych (o 82,3 proc.). Eksport stanowił 12,8 proc. ogółu przewozów międzynarodowych, a głównym jego kierunkiem były Niemcy. Udział przewozów w tej relacji wyniósł 87,6 proc. całego eksportu towarów drogami śródlądowymi – podaje GUS.
W porównaniu z 2022 roku w transporcie krajowym odnotowano zmniejszenie przewozów ładunków o 38,0 proc. (do 414,2 tys. ton) oraz pracy przewozowej o 26,2 proc. (do 22,1 mln tkm).
W 2023 roku średnia odległość przewozu 1 tony w transporcie międzynarodowym wyniosła 303,0 km (przed rokiem – 294,7 km), a w transporcie krajowym – 53,3 km (odpowiednio 44,8 km).
Mniej węgla i ropy, więcej produktów spożywczych
Znaczny spadek przewozów ładunków odnotowano głównie w takich grupach ładunków jak: węgiel kamienny i brunatny, ropa naftowa i gaz ziemny, koks i produkty rafinacji ropy naftowej, inne niemetaliczne wyroby mineralne. Wzrost odnotowano m.in. w grupach: produkty spożywcze, napoje i tytoń, rudy metali i inne produkty górnictwa i kopalnictwa; torf, uran i tor oraz metale podstawowe, wyroby metalowe gotowe, z wyłączeniem maszyn i wyposażenia.
Udział transportu śródlądowego w przewozach ładunków ogółem w 2023 roku wyniósł 0,08 proc.
Więcej pasażerów w ruchu turystycznym
Choć spadła ilość ładunków transportowanych drogami wodnymi, to GUS odnotował w 2023 roku wzrost pasażerów w ruchu turystycznym.
– W 2023 roku w ruchu turystycznym 109 statków pasażerskich żeglugi śródlądowej przewiozło łącznie 1128,0 tys. osób, a wykonana praca przewozowa wyniosła 12269,4 tys. pasażerokilometrów, tj. więcej niż przed rokiem w przypadku liczby przewiezionych pasażerów (o 2,5 proc.), a mniej w odniesieniu do pracy przewozowej (o 9,4 proc.). Średnia odległość przewozu 1 pasażera w km wyniosła w ub. roku 11 km – podaje GUS.
Raport nie uwzględnił wieku jednostek turystycznych.
GUS wskazał na transport śródlądowy jako jedną z najbezpieczniejszych gałęzi transportu. W 2023 roku w rejestrach wypadków żeglugowych prowadzonych przez właściwe urzędy żeglugi śródlądowej odnotowano 3 wypadki, przy czym żaden z nich nie był związany z przewozem ładunków niebezpiecznych.
LEW
Źródło danych GUS
Fot. Sławomir Lewandowski / PortalMorski.pl
Tegoroczne Forum Korytarza Transportowego Bałtyk- Adriatyk odbędzie się w Koprze na Słowenii. Wraz z wizytą studyjną w porcie w Koprze i we włoskiem porcie w Trieście. Organizacja wydarzenia w głównym mieście Słowenii wynika ze wzrastającej rangi portów Morza Adriatyckiego dla europejskiej żeglugi i gospodarki. Triest, Koper czy Rijeka podlegają istotnej rozbudowie, min. w zakresie infrastruktury terminalowej dla przeładunku kontenerów, samochodów, towarów masowych i paliw płynnych. W ramach tegorocznego forum będziemy mieli okazję przyjrzeć się z bliska tym inwestycjom oraz odpowiedzieć na pytanie o rolę portów Morza Adriatyckiego w Korytarzu Transportowym Bałtyk- Adriatyk. Obok ekspertów polskich i zagranicznych w forum wezmą udział przedstawiciele administracji samorządowej i oczywiście ludzie biznesu – przedstawiciele portów morskich, operatorów logistycznych i przewoźników. Podobnie jak w ubiegłych latach w Forum weźmie także udział Koordynator Korytarza BAC z ramienia Komisji Europejskiej p. Anne Jensen.
Oficjalna rejestracja na to wydarzenie ruszyła 12 sierpnia 2024.
Aby się zarejestrować kliknij poniżej:
Zapraszamy wszystkich zainteresowanych.
Fot. Port w Koprze, źródło: https://www.kopertours.eu/facts-about-port-of-koper-slovenia
Podczas ubiegłorocznego X Forum Bałtyk – Adriatyk rozmawiano m.in. o roli Węgier w korytarzach transportowych TEN-T i międzynarodowych łańcuchach dostaw. Poruszony temat nie był przypadkowy, bowiem spotkanie przedstawicieli Korytarza BAC odbyło się w stolicy Węgier – w Budapeszcie.
W styczniu 2010 roku do terminala kontenerowego DCT Gdańsk po raz pierwszy zawinął kontenerowiec oceaniczny w ramach serwisu żeglugowego Daleki Wschód – Europa.
Choć głębokowodny terminal kontenerowy w Świnoujściu, póki co możemy zobaczyć jedynie na wizualizacjach, to potencjał lokalizacji portu w Świnoujściu już dzisiaj pozwala spojrzeć na tamtejszy port jako hub przeładunkowy umożliwiający dystrybucję kontenerów zarówno na Bałtyku, jak i na zapleczu portów Szczecin i Świnoujście…
Szlak przez Morze Czerwone i Kanał Sueski jest jednym z najważniejszych na świecie i kluczowym dla transportu morskiego pomiędzy Azją a Europą. Każdego roku przez Kanał Sueski przepływa około 20 tys. statków.
12 marca 2024 wystartowała w gdyńskim hotelu Marriott Courtyard kolejna edycja konferencji Transport Week…
Na początku marca 2024 r. Stowarzyszenie Polskich Regionów Korytarza Transportowego Bałtyk- Adriatyk miało zaszczyt gościć w Gdańsku delegację z Węgier…
Terminal T3, który ma być gotowy do pracy z końcem września 2025 roku. Będzie charakteryzował się nowatorskimi rozwiązaniami, dzięki którym suwnice bramowe będą obsługiwane zdalnie, co poprawi przede wszystkim bezpieczeństwo pracy, ale wpłynie również pozytywnie na jej ergonomię zwłaszcza podczas niekorzystnych warunków atmosferycznych.
